Çocuk Alerji

ALERJİ

Alerji, bir maddeye karşı hassaslaşmış bir kimsenin, sonradan buna karşı -normalden farklı- aşırı bir tepki (reaksiyon) göstermesi hâlidir. Yani kısaca vücudun aşırı duyarlığıdır.

Alerji oluşumunda kalıtımında rolü vardır. Bazı bünyeler ailevî olarak çok hassastırlar. Alerji oluşumu basit bir olay değildir. Birçok hastalıkların meydana gelişiminde alerjik reaksiyonların rolü olduğu anlaşılmıştır. Sudan gayri maddeye karşı alerji olabilir. Anti-alerjik (alerjiye karşı) ilâçların dahi alerji yaptıkları görülmüş olaylardandır.

Bu konu o kadar geniştir ki, alerji yeni bir bilim ve uzmanlık dalı hâline gelmiştir.

Yabancı, alerjen maddelere karşı vücudun , gösterdiği sınırlı koruyucu reaksiyonlar ise,   bağışıklık kazanma sistemini oluştururlar.

Alerjik reaksiyonlar ikiye ayrılırlar:

1- Erken Aşırı Duyarlık: Bunlar günlük hayatta sık rastlanan alerjik reaksiyonlardır. Önceden yabancı alerjen madde vücuda girer, vücut maddeye karşı duyarlı hâle gelir. Sonradan aynı madde vücuda tekrar girdiğinde, aşırı duyarlık sonucu serum hastalığı ve şok meydana gelir.

2- Geç Aşırı Duyarlık Reaksiyonlar: Bunda vücuda önceden giren ve hassaslaştıran bir madde yoktur. Ancak soy çekiminin (kalıtım) yanında şahsın kendine özgü vücut hassasiyeti vardır.

a) Alerjik burun nezlesi: Saman nezlesi bu gruba girer. Mayıs ve ağustos ayları arasında, çiçek tozlarının havada serbest dolaştığı zamanlarda görülür. Burnundaki gıcıklanma sonucu bu gibi hastalar devamlı aksırır. Çocuklar her yıl aynı zamanlarda nezle olur ve ak-sırırlar. Bu durumdan şüphelenildiğinde bazı test uygulamalarıyla, bir karara varılır. Çocuğu fazla rahatsız etmiyorsa, hasta kendi hâline bırakılır. Bazı yardımcı tedavi uygulamalarıyla ve vücut gücünün etkisiyle hasta bu geçici dönemi rahatça atlatabilir.

b) Astım: Astımda bir alerji neticesi olmuştur. Saman nezlesinde fazla duyarlı organ burun olduğu hâlde, astımda ise bronşlardır.

Çiçek tozu, oda tozu, gibi birçok alerjen maddeler bronşlara girdiğinde, koyu kıvamlı, sümüğümsü bir madde çıkarır. Aynı zamanda bronş adalelerinde bir daralma görülür. Neticede bronşlar o derece daralır ki, solunum güçleşir. Tahriş olan bronş hücreleri, öksürük krizleri oluşmasına yardımcı olur. Burada alerjen madde yüzde 80 oda tozlarıdır. Bazı gıdalar dahi astım krizi oluşturur. Yalnız astıma benzeyen bronşitte durum başkadır. Burada esas sebep enfeksiyondur. Tedavisi, hastalığı yapan mikroba göre değişikliktir ve bu astıma benzeyen bronşitler 3-4 yaşlarından sonra nadir görünür.

c- Ürtiker: Bu kaşıntılı deri döküntüleri şeklinde belli olur.

Vücut bakla bakla kabarır, kabarcıklar kaşıntılıdır. Her yaşta görülebilir. Alman besinlere, ilâçlara ve ciltle temas etmiş bir maddeye karşı oluşur.

d- Ekzama: Ekzama sebebi çok değişiktir. Halk arasında geçmeyen yaralara bu isim verilir.

Bu yanlış bir görüştür. Geçmeyen yaralar, mikrobik iltihaplar, mantarlar veya cilt kanserlerinden biridir. Ekzamada ise, alerjik neden ve kaşıntı vardır. Cilt hafif şiş kızarık ve akıntılıdır. Besinler ve ilâçlar yün, ipek ve tavşan tüyü ile temas, alerjen sebep olabilir.

Saman nezlesi, astım, ürtiker geçirmiş hassas bünyeli annenin çocuklarında ekzama olasılığı yüksektir. Şişman çocuklar, orta ve zayıf çocuklara göre daha çok ekzama olurlar.

Çocuğun cildindeki rahatsızlığın ekzama olup olmadığına doktor karar verir. Süt çocuğu ekzamaları, yanakta, kulak arkalarında, boyun, alın, omuz, kol, göğüs, kaba etlerde, dirseğin iç ve diz ekleminin arka kısmında sıkça görülür.

Ekzama tedavisi uygulamaya başlayan doktor çocuğun yaşını, kilosunu, gelişmesini, aldığı gıdaları, ilâçlara gösterdiği tepkiyi ve ekzaman  yerini dikkate alması lâzım İflin dır. Önce gıda rejimi ayarlanmalı alerji JP yapması muhtemel veya alerjiyi körükleyen maddelerin verilmemesi uygun olur.

Alerjide Tedavinin Esasları:

1- Besinler ve solunum yoluyla alerjen maddelerin vücudu terketmesini temin etmek, yeniden alınmasına engel olmak ve alerjiyi artırabilecek diğer maddelerden sakınmak.

2- Alerjinin oluşum mekanizmasında rolü olan histamin denen maddenin karşıtı, adrenalin ve türevlerinin hekim nezaretinde kullanılması.

3- Anti alerjik ilâçların alınması.

4- Alerjinin şekline ve şiddetine göre, kortizon sınıfı ilâçların kullanılması.

5- Alerjen maddenin anlaşılmasından sonra, çok küçük tozlarla vücudu bu maddelere karşı alıştırmak veya vücutda mevcut duruma karşı savunma mekanizması oluşturmak.