Düşük Doğum Ağırlıklı Bebekler

Doğum ağırlığı 2500 gramın altında olan yeni doğan bebeklere, “Düşük Doğum Ağırlıklı Çocuk” denir. Gebeliğin, 37’nci haftasından önce doğan çocuklara ise, “prematüre” çocuk denir.

Prematüre çocuk, rahim içi hayatı tamamlanmadan ve iyice gelişmeden dünyaya gelmiştir. Düşük tartılı bebek ise, anne rahminde iyi gelişememiştir. Bazen her ikisi bir arada bulunur. Gelişmiş toplumlarda % 4, geri kalmış insan topluluklarında ise % 16 ya kadar çıkar. Prematüre ve düşük ağırlıklı doğum sebebini uzun uzun anlatmaya gerek olmamakla beraber, genç annelerin ve anne olanların bilgisine sunulacak, bazı önemli maddeler vardır:

1- Annenin gebelik döneminde geçirdiği hastalıklar, kızamıkçık, frengi, toxoplazmosis, ağır zehirlenmeler, beslenme bozuklukları, sigara tiryakilikleri ve anne yaşının küçüklüğü.

2- Harici etkenlerden radyasyon, yüksek yerleşim bölgelerindeki yaşam.

3- Çocuğun “son”una ait bozukluklar ve çok gebelik, prematüre ve düşük ağırlıklı, yeni doğan bebeğin oluş sebeplerindendir.

Prematüre ve Düşük Ağırlıklı Bebeğin Bakımı: Prematüre bebek bakımı, özel bir titizlikle yapılmalıdır. Yeni doğmuş bir düşük kilolu ve prematüre çocukta görülen, soluk alıp-verme güçlüğü, yerinde müdahalelerle giderilmeli, doğum sonu bakımı iyi olmalı, nefes yolları rahim suyundan temizlenmeli, düşük vücut ısısı için koruyucu termofor, sıcak su dolu şişeler, battaniyeler ve ısıtıcı lâmbalar kullanılmalıdır. Ayrıca, bulunduğu odanın ısısı ve nemi düzenlenmelidir.

Evde bu düzenlemeler yeterli olmazsa özel ba kim gerektiğinden  yetiştirilmiş bakıcıların kontrolünde  inkübotörde tutulmalıdır. Cihazdan çıktığında, morarma ve sık soluma olmazsa, normal hayata uyum sağlamış demektir.

Prematüre ve düşük ağırlıklı doğan bebeğin, tıbbî bakımından burada bahsetmeyeceğiz. Bu işi meslek edinenlerin yardımı ve bakımı gereklidir. Çünkü, normal hayata uyum sağlayacak, rahim içi gelişmesinden mahram dünyaya gelen çocuk, yeteneksiz ve savunmasızdır. Yaşama şansı azdır.

Prematüre ve düşük kilolu bebeklere uygulanan tıbbî bakım, annenin gözü önünde yapılmalı ve bu hususta iyice eğitilmelidir. Anne evine gittiğinde, bebeğine en iyi bakımı uygulayabilmelidir.

Prematüre ve düşük ağırlıklı doğan yeni bebeğin beslenmesi: Büyük prematüre çocuklar genellikle, anne memesi veya biberonla beslenebilirler. Emme güçleri az olduğundan meme alma şansları azdır. Yumuşak emzikli, geniş delikli, küçük biberonlar kullanılmalıdır. Kiloları 1350 gramdan büyük olan bebekler, genellikle biberonla beslenebilirler. Daha küçük, canlılıkları az olan bebekler gavajla (burundan mideye uzanan küçük hortum) beslenirler. Bebek doğum yükünden ve yorgunluğundan kurtarıldıktan sonra, ancak 2-12 saat sonra beslenmeye geçilir. Hasta bebeklerde ise, 5-7 gün arası  damar yoluyla  beslemeye gayret edilir. Bazen damlalıkla beslenme bile başarılı olabilir.

Bebeklere ilk önlemler alındıktan ve % 5’lik glikoz solüsyonu verildikten sonra, uygun süt formülüne geçilir. Beslenme, katı yöntemlerle değil, bebeğin durumunun iyi değerlendirilmesine dayalı olmalıdır. Bebeğin almaya alıştığı sulu gıda veya mama bir haftanın sonucunda günde kilogram başına 150 cm³ kadar olmalıdır. Ortalama çocuğun kilosunun 1/6’sma tekabül eder.

Prematüre bebeklerin sindirim enzimleri, protein ve karbonhidratların emilimini sağlayacak olgunluktadır. Ayrıca bitkisel ve anne sütü yağlarını hazmedecek kuvvettedir.

Prematüre bebeklerde C ve D vitaminine ihtiyaç fazladır. İkinci haftada günde 50 miligram C vitamini, üçüncü haftada ise, günde 1000 ünite D vitaminine ihtiyaç vardır.

Prematüre ve düşük ağırlıklı bebeklerdeki demir deposu yetersizliğine, hızlı gelişmeye bağlı, kan çokluğu da eklenince> kansızlık (anemik) görülür. Bu nedenle besinlere demir eklenmelidir.

Prematüre bebeklerin beslenme zamanlarında, hafif huysuzluk ve aktivite göstermesi, iyiye işarettir.

Prematüre bebekde emme güçlüğü sebebiyle, ağızla mide, uygun bir sonda ile birleştirilip (gavajla besleme) ilki şekerli su olmak üzere, sulandırılmış anne sütü veya prematüreler için hazırlanmış özel bir mama verilir. Bu bebeklerde, mide kapasitesi düşük olduğundan, öğün miktarları az, öğün sayısı fazla tutulmalıdır.

Düşük tartılı bebeklerin enerji ihtiyacı, zamanında doğan bebeklere göre daha fazladır (115-160 kcal. kg/l gün). Düşük kilolu bebeklerin sıvı ihtiyacı da normal bebeklere göre fazladır. Çünkü buruşuk deri ile su kayıpları artar, ayrıca, normal bebeklere göre solunum biraz daha hızlıdır.