Gebelik ve Endokrin Hastalıkları:

GEBELİK VE DİĞER BAZI ENDOKRİN HASTALIKLAR
Gebelik ve Feokromositoma
Feokromositoma, böbreküstü bezinde genellikle iyi huylu bir tümörden bazı hormonların (adrenalin, noradrenalin, vs.) aşırı miktarda salgılanmasıyla oluşur.
Çoğunlukla ataklar halinde ortaya çıkan tansiyon yüksekliğine neden olur. Eğer vaktinde tanınıp, cerrahi olarak tedavi edilmezse, gebelikte çok ağır seyredebilir.
Hastalığın tansısında kan ve idrarda bazı hormon ve son ürünleri ölçülerek tabı konur. Bunlar adrenalin, noradrenalin, vanilümandaleik asit ve metanefrindir.
Gebelikte feokromositoma çok tehlikeli bir durumdur, hastayı en kısa zamanda hazırlayıp, öpere etmek gerek.
Gebeliğin erken dönmelerinde antihipertansif olarak fenoksinebzamin adlı ilaç (henüz ülkemizde yok) kullanılarak tansiyon kontrol altına alınabilir. Yine antihipertansif ilaç olarak alfametildopa (Alfamet tablet, Aldomet tablet) kullanılabilir.
Beta bloker grubundan antihipertansifler (kullanımı önerilmemekle birlikte) birçok vakada Önemli bir sorun olmadan kullanılmıştır.

GEBELİK VE ENDOKRİNOLOJİDE KULLANILAN İLAÇLAR
Gebelikte ilaç kullanımının bebekte oluşturacağı yan etkiler yönünden ilaçlar A, B, C, D ve X şeklinde 5 gruba ayrılır.
A grubuna giren ilaçlar gebelikte rahatlıkla kullanılır.
B grubuna giren ilaçlar, gebelikte gerekiyorsa kullanılabilen ilaçlardır.
C grubuna girenler ise, anne sağlığı açısından yarar/zarar oranı hesaplanarak, kullanılabilecek ilaçlardır.
D grubuna giren ilaçlarda bebek için risk vardır, anne sağlığı çok etkilenecekse, ilacın muhtemel olumsuz etkileri anne adayına anlatılarak, kullanılabilir.
X grubundaki ilaçların gebelikte kullanılması kesinlikle sakıncalıdır.
A grubuna giren endokrin ilaçlar: Tiroid hormonları (levotiroksin, triiyodotironin)
B grubuna giren endokrin ilaçlar: Desmopressin (diyabetes insipi-dusda kullanılır), bromokriptin, gliburid (tip 2 şeker hastalığında), kalsitonin, kalsiyum, insülin, metilprednizolon, oktreotid, pergolid, prednizon, prednizolon, somatostatin, vazopressin
C grubuna giren ilaçlar: ACTH, adrenalin, alendronat, B12 vitamini, budesonid, C vitamini, deksametazon, ergokalsiferol, gliklazid, glimeprid, glipizid, hidrokortizon, klofibrat, kolestiramin, mannitol, nateglinid, rosiglitazon, sibutramin, tolbutamid
D grubuna giren ilaçlar: İyot, iopanoik asit, kalsifediol, karbimazol, kortizon, metimazol, mitramisin, plikamisin, propiltiourasil
X grubuna giren ilaçlar: A vitamini, atorvastatin, danazol, dietilstilbestrol, etinilöstradiol, finasterid, simvastatin, siproteron asetat, goserelin, radyoaktif iyod, klomifen, testosteron, oksitosin, oral kontraseptifler, östrojenler
Gebelikte rahatlıkla kullanılabilecek endokrinolojik ilaçlar:
Tiroit hormonları
İnsülin
Folik asit vitamini
Demir prep ar atları
Gebelikte gerektiğinde dikkatli olarak (yarar/zarar oranı hesapla* narak ve mümkün olan en düşük dozlarda kullanılabilecek endokrin ilaçlar:
Kortizon grubu ilaçlar
Bromokriptin türevleri (Parlodel)
Gliburid
Vazopressin
Propycil
Kortizon grubu ilaçlar:
Bu ilaçlar alerjik hastalıklar, romatizmal hastalıklar, iltihabi hastalıklar gibi çok çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılır. Gebelikte kortizon kullanımına bağlı bebekte yan etki olarak yank damak, kalp bozuklukları, cinsiyet organ gelişme bozuklukları, göbek fıtığı, parmak yapışıklıkları, yetersiz büyüme gelişme, erken doğum gibi yan etkiler görülmüştür. Bu yan etkiler, özellikle florlu kortizon türevlerinde görülmüştür. Kortizon grubu ilaçlar gebelikte kullanımı gerektiğinde, yarar/zarar oranı iyi hesaplanmak kaydıyla, kullanılabilir.