Kansızlık Ve Demir Eksikliği

Kansızlık Ve Demir Eksikliği

–Kansızlık yalnızca demir eksikliği nedeniyle oluşmaz
■ 28 yaşında bir kadınım. Kendimi bildim bileli kansızlığım var. Uzun yıllar demir ilacı kullandım, fakat kansızlığım bir türlü düzelmedi. Geçtiğimiz günlerde yaptırdığım tetkiklerde bu sorunun demir veya herhangi bir vitamin eksikliğine bağlı olmadığı söylendi. Kansızlığımın nedeni ne olabilir?
Cevap
– Kansızlık yalnızca belli vitaminlerin ya da demirin gıdalarla yeteri kadar alınmaması sonucu ortaya çıkan bir hastalık değildir. Demir eksikliğine bağlı kansızlık, en sık görülen anemi tipi olsa da bununla karışan ve sizin gibi uzun yıllar yanlışlıkla demir verilen hastalar vardır. Bunların başında “talasemi” taşıyıcıları gelir. Ülkemizde bu hastalığın özellikle “beta talasemi” tipi çok nadir olmayarak görülmektedir.

Kansızlık Ve Demir Eksikliği

Ayrıntılı bir inceleme, demir eksikliğiyle “Akdeniz anemisi” taşıyıcılığının birbirinden kolaylıkla ayırt edilmesini sağlar. Akdeniz anemisi taşıyıcılığı, doğumsal bir hastalık olduğundan önceki yıllara ait kan düzeyleri var ise bunlar tekrar gözden geçirilmelidir. Sizde olduğu gibi yıllar önceye ait düşük hemoglobin düzeyleri, Akdeniz anemisi taşıyıcılığından kuşku duyulmasına neden olmalıdır.
Genetik Araştırma
Bir diğer önemli nokta kalıtsal bir hastalık olduğundan, Akdeniz anemisi taşıyıcılarının anne, baba ya da yakınlarında da aynı durumun söz konusu olmasıdır. Bu kişiler de araştırılmalıdır. Demir eksikliği ile Akdeniz anemisi taşıyıcılığını birbirinden kesin ayırmak için başvurduğumuz bazı testler vardır: Demir eksikliğinde kemik iliğinde depolanan demir çok azaldığından bunun kandaki göstergesi olan “ferritin” düzeyi normal sınırların altındadır. Oysa Akdeniz anemisinde kemik iliği demir depolan azalmamıştır ve ferritin düzeyleri normal sınırlardadır. Bu nedenle bu hastalara istediğiniz kadar demir verin, kansızlığı düzeltemezsiniz. Akdeniz anemisinin kesin tanısı için “hemoglobin elektroforezi” denen bir yönteme başvurmak gerekir. Bu testlerin her ikisi de hastadan basitçe bir kan alarak yapılabilir. Akdeniz anemisi taşıyıcılarında genellikle hafif bir kansızlık vardır ve bu tolere edilebilir. Kansızlığın tolere edilemediği durumlarda ise kan transfüzyonu yapılmalıdır. Akdeniz anemisi taşıyıcıları, kendileri için belli bir risk oluşmadan yaşamlarını sürdürebilirlerse de çocuk sahibi olmak istediklerinde eşlerinin de bu yönden araştırılması gerekir. Eşte de Akdeniz anemisi taşıyıcılığı varsa doğacak çocuğun normal ya da taşıyıcı olmasının yanı sıra gerçek talasemili olma riski de vardır.