Meme ve Yumurtalik Kanseri Olan Kadının Kızı da Risk Altında

Meme ve Yumurtalik Kanseri Olan Kadının Kızı da Risk Altında

■ Altı yıl önce annemin sağ memesinde kanser tespit edildi ve tedavi oldu. İki yıl önce ise diğer memesinde görüldü. Bu da tedavi edilmişken bu kez sol yumurtalığında kansere rastlandı. Ameliyat edilerek kemoterapi aldı. Doktorlar şu an annemin tüm kanserlerden arındığını söylüyor. Sizce bundan sonra ne yapmalıyız ve annemle kızları olarak bizdeki risk nedir?
Cevap:
■ Meme kanseri, özellikle genç yaşlarda ortaya çıkmışsa, her iki memede görülüyor ve yumurtalık kanseriyle birlikte ise bu kanserlerin genetik değişikliklere bağlı olma olasılığı yüksek oluyor. Annenizin yaşını bilmiyoruz, ancak birbiriyle ilintili organlarda kanser görülmesi, bunların genetik kökenli olabileceğini akla getiriyor. Ailevi kanserlerin yarısından, brca-1 ve brca-2 dediğimiz genetik mutasyonlar sorumludur. Annenizdeki kanserlerin tedavisinin yapıldığını belirtiyorsunuz. Ancak özellikle ikinci meme kanserinin üzerinden henüz iki yıl geçmiş. Bu memedeki kanserde hormon reseptörleri pozitif ise, yani östrojen hormonuna duyarlı ise, tamoksifen ya da aromataz inhibitörü ilaçların kullanımına beş yıl süreyle devam etmek gerekir.
Kontroller Çok Önemli
Üç ayda bir kontroller sürdürülmeli, memelerin tamamı alınmamışsa yılda bir kez mamografi yapılmalıdır. Yumurtalık kanseri için de belli aralarla kanda tümör belirtecine bakılmalıdır. Yumurtalık kanserinde yükselme eğilimi gösteren belirteç, CA-125 denilen proteindir. Bunun yükseldiği durumlarda ya da herhangi bir kuşkuda karın ultrasonografisi, tomografisi ya da MR’ı çekilebilir. Annenizdeki meme ve yumurtalık kanserlerinin genetik yönü olabileceğinden sizlerin de yaş durumuna göre mamografi, meme ve yumurtalık muayenesi yaptırmanızda yarar vardır. Riskinizin sağlıklı kadınlara göre daha yüksek olabileceğini söyleyebilirim.
BRCA-1 MUTASYONU
Mamografilere başlama yaşı normal kadınlar için 40’dır. Ancak brca-1 ve brca-2 mutasyonları var ise mamografi çekimine daha erken yaşlarda da başlanabilir. Hatta MR ve mamografi 6 ayda bir dönüşümlü olarak da uygulanabilir. Kızları olarak kendinizi risk açısından streste hissediyorsanız brca-1 ve brca-2 mutasyonlarına baktırabilirsiniz. Böylelikle daha sağlıklı bir risk değerlendirmesi yapılması mümkün olur. Brca mutasyonu dan kadınlarda meme kanseri gelişme riski yüzde 45-85, yumurtalık kanseri geişme riski ise yüzde 15 30 civarındadır.