Kadın, Gebelik, Yemek Tarifleri, Güzellik ve Bakım

GEBELİK VE GÖĞÜS HASTALIKLARI

  • 06 Haziran 2010
  • 12.914 kez görüntülendi.
GEBELİK VE GÖĞÜS HASTALIKLARI

GEBELİK VE GÖHASTALIKLAĞÜS

Gebelikte akciğerin şeklinde ve hacminde anatomik olarak ne gibi değişiklikler görülür?
Rahmin büyümesiyle akciğer ile karnı birbirinden ayıran diyafragma zarı yaklaşık 4-5 cm yükselir. Göğsün ön arka çapı 5-7 cm, yan çapı ortalama 2 cm genişler. Buna bağlı olarak akciğer hacimlerinde gebeliğin sonuna doğru giderek azalma izlenir.
Gebelikte akciğerlerin solunum kapasitesinde ne gibi değişiklikler olur?

Küçük hava yolları ekspiratuar rezerv volüm (sakin solunum sıra­sında soluk verme sonrası tekrar zorlanarak soluk vererek akciğerden çıkarılabilen hava miktarı) ve rezidüel volüm (maksimum nefes ver­mekle bile akciğerden atılamayan geri kalan hava miktarı) de düşme­ye bağlı olarak fonksiyonel rezidüel kapasite (sakin solunum sırasında
ekspiryum sonunda akciğerlerde kalan hava hacmidir, basit spirometre ile ölçülemezler) giderek düşer. Gebelik sonunda akciğer hacimleri yaklaşık %20 oranında azalmaktadır.

Gebeliğe bağlı gelişebilen nefes darlığının sebebi nedir? Sıklıkla ne zaman ortaya çıkar?

Solunum yolları mukozasında gebelikte oluşan hiperemi (kızarık­lık), ödem, hipersekresyon (sekresyon artması), nazal obstrüksiyon (burun tıkanması) sonucu dispne (nefes darlığı) özellikle altıncı aydan sonra ortaya çıkar.

Gebelikte neden sekresyonlarda bir artış olur?
Gebelikte artan östrojen ve progesteron hormonu bundan sorum­ludur.
Gebelikte hızlı nefes alıp vermenin (taşipne) gebelik hormonları ile ilgisi var mıdır?

Östrojen hormonu solunum merkezini uyararak buna neden ola­bilmektedir. Ancak bazı prostaglandin adı verilen kimyasallar buna ters etki göstererek bronkodilatasyon (bronşlarda genişleme) sağlarlar. Fizyolojik sınırın üstündeki taşipne mutlaka araştırılmalıdır.

Gebelerde kan oksijen seviyesi nasıldır? Pozisyonla değişme olur mu?

Hiperventilasyona bağlı (miktarca fazla nefes alıp verme) kan oksijen düzeyi hafif derece de düşse de önemsizdir. Anne vücut yüzeyi artışı ve bebeğin enerji ihtiyacı oksijen tüketimini artırmaktadır. Oksijen azalması oturma ve sırt üstü yatış pozisyonunda daha da belirginleşir.

Gebelikte psikolojik olarak nefes darlığı olabilir mi?

Evet, Gebelikte ki nefes darlığı psikolojik faktörlerden de ileri gelebilir.

Sağlıklı insanlarda bu gibi fonksiyonel değişiklikler problem oluşturur mu?

Normal sağlıklı gebelerde bu fizyolojik ve anatomik değişiklikler hiçbir soruna neden olmazken önceden akciğer hastalığı geçirenlerde veya bilinmeyen bir akciğer hastalığı olan gebelerde hamilelik bu sorunları ortaya çıkarabilmektedir.

Gebelikte nefes darlığı görülme ihtimali nedir?

Gebelikte en sık rasdanan yakınmadır. Hamileliğin 20. haftasında %50, 30. haftasında %70 oranında görülür.

Gebelikte nefes darlığına neden olan faktörler nelerdir?

ileri yaş gebeliği
Sigara kullanımı
Önceden geçirilmiş bir akciğer hastalığı
Aşırı kilolu olunması
Nefes darlığı şikayeti olan gebede neler düşünülmelidir?
Görünen bariz bir neden yokken fizyolojik sınırın üstündeki nefes darlığı mutlaka araştırılmalıdır. Fizyolojik nedenlerle normalden fazla olabileceği gibi çeşitli akciğer hastalıklarının belirtisi de olabilir.
r Gebelikte uyku bozukluklarının nedenleri nelerdir?

-Gebelikte uyku düzeni bozulmuştur
-Bacak krampları
-Sık idrara çıkma
-Solunum sıkıntısı
-Obezite neden olan etkenlerdendir.

Uyku apne sendromu nedir? Tanısı nasıl konur?

Uyku esnasında nefesin belirli bir süre durmasıdır. Hastanede 1 gün yatırılarak uyku testi yapılır. Bu esnada tanısı konur.

Gebelerde uyku apne sendromunun oluşmasını kolaylaştıran ve önlemeye çalışan nedenler nelerdir?

Progesteron hormonu hiperventilasyonu (nefes alıp verme sıklığı­nı ve miktarını) artırır, apne (nefes durması) ve hipopne (yüzeyel ve yetersiz nefes alma) sayısında azalmaya neden olur. Ancak obezite, nazal konjesyon (burunda damar genişlemesine bağlı nefes alınacak alanın daralması), altta yatan akciğer hastalığı varlığı gebelerde uyku apne sendromu oluşmasına katkıda bulunur.

Gebelerde uyku apne sendromunun oluşmasını önleyecek bir yatış pozisyonu var mıdır?

Evet. Gebelerin yan yatışı uyku apne belirtilerinin azalmasına neden olur.
Akciğer ödemi ne demektir?
Gebelerde hangi durumda akciğer ödemi oluşur?
Gebeliğin 32. haftasından sonra görülen dişpnenin en sık ne­denidir.
Kardiyomyopati (kalp kası hastalığı), mitral stenoz (kalp kapakla­rından olan mitral kapağın darlığı) varlığı da akciğer ödemini arttırır.
-Özellikle mevcut bir kalp hastalığı varlığında ortaya çıkar
-Çeşitli enfeksiyonlar
-İlaç kullanımı
-Kan nakli
Preeklampsi (gebelikle beraber tansiyon yükselmesi, idrarda protein kaçağı ve ödem)
Eklampsi (preeklampsiye bayılmanın eşlik etmesi)
gibi durumlarda oluşabilir.

ARDS ne demektir? Nasıl bir hastalıktır?

Erişkinin sıkıntılı solunum sendromu anlamına gelir. Değişik ne­denlerle akciğerin hava keselerinin yeterince oksijenlenmemesinden kaynaklanır. Tedavi edilmezse ölümcüldür.
Gebelikteki sıklığı nedir?

Gebelikte %0,2- 0,3 oranında görülür.

Ne zaman düşünülmelidir?
Gebelerde kalp hızının 100’ün üstünde olması Ateşin 39,5 dereceden yüksek olması
Taşipnenin (hızlı nefes alıp verme) varlığı durumunda düşünülmelidir.

Nedenleri nelerdir?
-Çeşitli komplikasyon ve hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar.
-Korioamnionitis (anne karnında enfeksiyon)
-Amnion sıvı embolisi (anne karnındaki suyun damarlarda ani tı­kanmaya neden olması)
-Pnömoni (zatürre)
-Sepsis (kan zehirlenmesi)
-Aspirasyon (akciğerlere hava dışında madde kaçması) en sık görülen nedenlerdir.

Teşhis nasıl konur?
Klinik ve radyolojik olarak tanı konularak tedavi edilmelidir. Yani hastanın şikayetleri ve laboratuar tetkikleri ışığında tanı konmalıdır.

Ölüm riski nedir?
-Oldukça yüksektir: %10- 40.
Plörezi (akciğerde su toplanması) gebelikte neden oluşur?

Çeşitli hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi asemptomatik (şikayet vermeden) de olabilir. Gebelikten hemen sonra artış gösterir. Uterusun (büyüyen rahimin) yaptığı basıya bağlı venöz konjesyon (damar basısı) nedeni ile oluşur. Genellikle altta yatan ek hastalık yoksa kendiliğinden geriler.

Gebelik ve astım ilişkisi nasıldır?

Gebelerin %1-4’ünde astım görülmektedir. Gebelik; astımı, astım­da gebeliği etkiler. Bir çalışmada gebelik sırasında astımlı hastaların

%36’ında düzelme, %23’ünde ağırlaşma izlenirken %41’inde değişme olmadığı görülmüştür.

Gebelikte astımı artıran nedenler nelerdir?
-Progesteron hormonunun artışı
-İmmün yanıtta baskılanma
-İnfeksiyonlar
-Alerjik hastalıklar
-Reflü gebelikte astımı arttıran en sık nedenlerdir.

Gebelikteki astım tedavisinde hangi ilaçlar kullanılır?
Tedavide hipoksi varsa (kandaki oksijen düzeyi düşükse) oksijen verilmelidir.
-Düşük doz teofilin
-Beta2 adrenerjik ilaçlar (nefes açıcılar)

Kromolin(astım koruyucuları)

Ipratromium bromid (nefes açıcılar)kullanılabilir

İnhale (sprey şeklinde ağızdan) veya parenteral (kas içi veya damardan) steroid (kortizol) verilebilir (düzelmeyen olgularda).

Gebelik olmadan evvel alerjiye karşı aşı başlanan hastaların tedavisi kesilmeli midir?
Immünoterapi başlanmış hastaların gebelikte devam ettirmesinde bir sakıncası yoktur.
Doğum sırasında astımlı hastada ne gibi risk olabilir?
Hafif ve orta şiddetli astımda herhangi bir risk yokken, ağır astım da doğum sırasında atak ve astım krizleri görülebilmektedir. Bu nedenle ağır astımı olanlar mutlaka kontrol altında olmalıdır.
Gebelikte kortizol kullanılabilir mi?
Ağız yoluyla alman kortizon içerikli ilaçlarının yan etkileri nede­niyle gebelikte kullanılması zorunlu olmadıkça tavsiye edilmemek­tedir, ancak; gebeliğin üçüncü ayından sonra anne ve fetüste hayati tehlike varlığında kullanılabilir. Bazı durumlarda anne ve/veya bebeğin hayati tehlikesi varsa her zaman verilebilir.

Gebelikte genel olarak astım ilaçlarının kullanımı konusunda ne gibi öneriler vardır?

-Astımlı gebelerde eğitim, uygun ilaç kullanımı ve korunma ile astım kontrol altına alınmalıdır.
-Genellikle astımda kullanılan ilaçlar gebelikte de kullanılabilir.
Doğum sırasında ve doğum sonrası gerekli durumlarda astım ilaçlarını kullanılmasında bir sakınca yoktur.
Astımlı hastalarda doğum şekli nasıl olmalıdır?

Genellikle doğumda epidural aneljezi tercih edilmelidir, (belden uyuşturma yöntemi ile) (Indüksiyonda doğumu başlatmak için veri­len ilaç, bronkodilatör etkisinden dolayı nefes açıcı etkisinden dolayı prostaglandin E2 kullanılmalıdır.)

Emziren anneler astım ilaçlarını kullanabilir mi?

Evet. Emziren anneler de astım ilaçları güvenle kullanabilir.

Anne sütü çocuğu astımdan korur mu?

Evet. Anne sütü alan bebeklerde çocukların astım ve alerjiye yakalanma oranlarının azaldığı bilinmektedir.

Gebelikte zatürre (pnömoni) hastalığı tehlikeli midir? Nedeni neler olabilir?
-Evet. Yüksek ölüm riski vardır.
-Gebelikte bağışıklık sisteminin baskılanması
-Kansızlık
-Astım varlığı
-Zatürreli başka hastalarla yakın temas
-Çeşitli ilaçlar
-Tokolitik ajanlar (erken gebeliği önlemek amacıyla yapılan girişimler)
-Zatürre oluşumuna neden olabilir.

Zatürre şüphesi durumunda hemen tedavi gerekir mi?

Şüphelenilen hastalarda erken tedavi önem arz eder.

Gebelikte zatürre nedeni olabilen mikroplar nelerdir?

Pnömokok gibi bakteriler olabileceği gibi

İnflüenza (grip virüsü)

Suçiçeği virüsü

Kızamık virüsü

Ebstein Barr virüsü

gibi virüslerde zatürre yapabilirler.

Gebelikte nadir görülen zatürre etkenleri nelerdir?

HIV (AİDS virüsü)

Pnömosistis jiroveci (carini)

Sitomegalovirüs,gebelikteki nadir pnömoni etkenlerindendir.

Gebelikte aspirasyon pnömonisi (mide içeriğinin yemek borusu yoluyla akciğere kaçması nedeni ile oluşan zatürre) riski neden fazladır?

-Gebelerde reflü daha sıktır
-Anestezi ilaçlarının etkisi
-Sezeryan ile doğum gebelikte aspirasyon pnömonisi riskini arttırır.

Gebelikte görülen zatürrede hangi ilaçlar kullanılır?
-Nedene yönelik tedavi yapılır.
-Antibiyotiklerden;
-Penisilinler
-Makrolidler
-Sefalosporinler
-güvenle kullanılabilir.

Zatürre (pnömoni) aşısı gebe veya emziren anneler için uygun mudur?

Pnömoni aşısı gebelere ve emziren kadınlara önerilmez.

Zatürre gebeliğe ne gibi olumsuz etkiler yapabilir?
-Düşük
-Fetal ölüm (anne karnında bebek ölümü)
-Erken doğum riskini arttırır, tedaviyle bu durumların önüne geçilme­ye çalışılmalıdır.

Gebelerde solunum yolu enfeksiyonlarında nasıl bir tedavi yöntemi uygulanmalıdır?
-Sinüzit,
-Orta kulak iltihabı Akut bronşit
gibi basit enfeksiyonların tedavisi gebe olmayan kadınlardaki gibidir. Tedavide istirahat ve semptomatik (şikayete yönelik) ilaçlar önerilir. Mecbur kalmadıkça antigribal (grip tedavisi için kullanılan) ilaçlar kullanılmamalıdır.

Kronik hastalığı olan gebelerde grip aşısı yapılabilir mi?

-Kronik bronşit
– Şeker hastalığı
– Kronik böbrek yetmezliği
gibi ek ve kalıcı hastalığı olanlarda grip aşısı yaptırmanın herhangi bir riski yoktur.

Gebelikte KOAH (Kronik Bronşit ve Amfizem) ile ilgili problemler nelerdir?

İleri yaş hastalığı olduğundan doğurganlık çağındaki kadınlarda az görülürler.
Varlığında doğum ve doğum sonrası sorunlara neden olabilir.
Doğum öncesi dönemde pulmoner hipertansiyon (kalpten akciğere giden damarlarda aşırı basınç artışı) varsa gebelik önerilmez.
Ağır vakalarda kesin istirahat ve tıbbi gözetim gerekir.
Birlikte sigara içimi varsa mutlaka bırakılmalıdır.
Tedavisi astım tedavisine benzemekte olup aynı ilaçlar önerilebilir.

Bronşektazi ne demektir?

Akciğer içindeki nefes borularının geri dönüşümsüz anormal genişlemesidir.

Gebelikte bronşektazi ile ilgili problem olabilir mi?
Gebeliğin bronşektaziye, bronşektazinin gebeliğe olumsuz etkisi yoktur.
Ağır olmayan olgularda hamilelikte sakınca yoktur.
Enfekte (üzerine mikrobik enfeksiyon eklenmesi) değilse semptomatik (şikayetlerin tedavisi) yaklaşım yeterlidir.

Gebelikte tüberküloz (verem) etkisi var mıdır?

Gebelik, ağır tüberküloz dışında olumsuz bir etki oluşturmaz.

Gebelikte akciğer grafisi çekilebilir mi?

Hamilelikte akciğer grafisi çekilemediğinden tanıda güçlük çekilebilir ancak zor durumda kalınan vakalarda ilk 3 ay sonrası karın bölgesine çelik yelek sarılarak akciğer grafisi çekilebilir.

Tüberkülozlu gebelerde gebelik sonlandırılmalı mı?

Hayır. Tüberkülozlu hastalarda hamileliğin sonlandırılmasına gerek yoktur.

Gebe olmayan bireylerde hangi tüberküloz ilaçları kullanılır? Protokolü nasıldır?

İNH
-Rifampisin
-Etambutol
-Pirazinamid
-Streptomisin
İNH-Rifampisin: 6ay
Etambutol’pirazinamid: 2 ay

Streptomisin: Sekonder tedavide tercih edilir. Genelde ikinci kez tedavi­ye ihtiyaç gösterenlerde, akciğer dışı tüberkülozlarda tedavi 9-12 ay kadar sürmektedir.

Gebelikte hangi tüberküloz ilaçları kullanılabilir?

-İsoniazid (INH)
-Etambutol
-Rifampisin
güvenle kullanılabilir diğer ilaçlar toksisite (zararlı etkileri) nede­niyle önerilmez.

Anne tüberkülozlu ise; doğurduğu bebeğe bulaşmaması için nasıl bir önlem almak gerekir?

Aktif tüberkülozlu anneden doğan çocuklara INH ile proflaksi (hastalık bulaşmasının önlenmesi için tedavi) başlanır ve erken BCG aşısı yapılması gerekir.

Annede aktif tüberküloz yoksa sadece BCG yapılması yeterlidir.

Tüberkülozlu anne bebeğini emzirebilir mi?
Meme tüberkülozu yoksa süt vermede bir sakınca yoktur. Emziren annelerde tüberküloz ilaçları bir miktar süte geçse de kullanılmasın­da sakınca yoktur ancak profilaksi de (çocuğu korumada) yeterli doz olarak kabul edilmez.

Gebelikte pulmoner emboli (akciğer damarlarında ani tıkanıklık) sık mıdır?

Nadir görülür. Doğum sonrası dönemde daha sıktır. Görüldüğü olgularda mortalite (ölüm) riski vardır.

Şüpheli vakalarda akciğer grafisi çekilebilir mi?

Şüphelenilen hastalarda tanıda kullanılan testlerin yanında zor durumda kalınırsa akciğer grafisi çekilebilir.

Nedene yönelik tetkik yapılabilir mi?

Sıklıkla neden derin ven trombozu olduğu, için venöz doopler ultrasonografisi (bacak toplardamarları için renkli ultrasonografi) yapılabilir.

Tanıda kullanılan tetkikler anne karnındaki bebeğe zararlı mıdır?

Evet. Tanıda kullanılan bazı tetkikler anne karnındaki bebek için zararlı olabilir

Tedavide ağız yoluyla kullanılan kan sulandırıcı ilaçlar mı yoksa heparin içeren iğneler mi tercih edilir?

Tedavide kullanılan coumadin/varfarin grubu haplar fetal hemoraji (bebekte kanama) ve marformasyonlara (bebekte şekil bozukluk­larına) neden olma riski vardır. Bu nedenle tedavide düşük molekül ağırlıklı heparin ve fraksiyone olmamış heparin tercih edilmelidir.
-Ancak kısa süreli kullanılması tavsiye edilir.
-Doğum sırasında kesilmelidir.
-Doğum sonrası tedaviye coumadinle devam edilebilir.
-Tedavi en az 6 hafta sürdürülmelidir.
-Ancak süt veren annelerde cumadin yerine heparin ve düşük molekül ağırlıklı heparin güvenle kullanılabilir.

Gebelerin karnındaki su bazen annenin damarının içine girip (amnion sıvı embolisi) tehlike oluşturabilir mi?

-Amnion sıvı embolisi anne ölümlerinin %4-10’unu oluşturur.
-Ağır bir tablodur, %80 ölüme sebep olur.
-Tedavide heparin ve steroid (kortizol) verilmeli ve hasta yoğun bakımda tutulmalıdır.
-Tedavi verilen olgularda kanama ve pıhtılaşma zamanı takip edilmelidir

Gebelerde anne kanına başka hangi maddeler kaçarak tehlikeye neden olabilir?

Hamilelikte damarlar içine hava kaçarak hava embolisine, anne­nin rahim içinde bulunan eşinden (plasenta) kopan parçalar trofoblastik embloliye neden olabilir.

ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ