Gebelik Hematoloji ,Anemi

GEBELİK VE HEMATOLOJİ
Anemi ne demektir?
Kanda oksijen ve demir taşıyan alyuvar sayısının az olması demektir. Halk arasında kansızlık olarak ifade edilir.
Nasıl tespit edilir?
Kan sayımı (hemogram) olarak isimlendirilen kan testi yapılarak ortaya konur. Bu testte hemoglobin ve hematokrit olarak isimlendirilen verilere bakılır.
•Hemoglobin (Hb) – Alyuvarın akciğerden alınan oksijeni dokulara taşıyan parçasıdır.
•Hematocrit (HCT) – Belli bir kan hacmindeki alyuvar yüzdesidir.
Gebelik sırasında anemi tanısı koyduran rakamlar gebe olmayan kadınlara göre daha düşüktür.
Gebelikte normal sınır olarak kabul edilen Hb değeri ne olmalıdır?
Hb: 10gr/dl’nin üstü normal kabul edilmelidir.
Gebelikte normal Hct değeri kaç olmalıdır?
Hct: %30- 32’nin üstü normal kabul edilmelidir.
Neden gebelik sırasında Hb ve Hct değerleri gebe olmayan kadınlara göre daha düşük olmaktadır?
Gebelik sırasında hem alyuvar üretimi (%20 ila %50) hem de kan hacmi (plazma hacmi artışı %40 ila %60) artmaktadır. Kan hacmindeki artışın daha fazla olması alyuvarların normal miktarda olmalarına rağmen sulandırılmış kan örneği içinde azalmış Hb ve Hct sonuçları elde edilmesine yol açmaktadır. Nitekim doğum sonrası Hb ve Hct hemen normale dönmektedir.

 
Neden böyle bir değişiklik olur?
Kan hacmindeki artışın iki nedeni vardır; çocuğun metabolik ihtiyaçlarını sağlamak, plasentadan kan akımını sağlamak ve doğum esnasında olabilecek kan kayıplarını telafi etmek.
Gebelikte en sık anemi nedeni nedir?
Gebe kadınlarda aneminin en sık nedeni demir eksikliğidir.
Kadınlarda demir deposu ne kadardır?

Kadınların çoğunluğunda demir deposu 500 mg kadardır.
Tüm gebelik boyunca ne kadar demir harcanmakta ya da ne kadar demire gereksinim vardır?
Anne kamında bebeğin büyüme ve gelişmesi için gerekli demirin karşılanması ve doğum esnasında olan kanamanın telafisi için gebelik boyunca 1000 mg demire ihtiyaç vardır. Annenin gebelik öncesi dönemde alyuvar sayısı oldukça iyi ise gebelik boyunca depoların kullanılması yeterli olabilir. Ancak yetersiz demir deposu olanlar örneğin çocukluk ya da ergenlik çağından itibaren demir eksikliği düzeltilmemiş, birden çok gebelik yaşamış ya da başka nedenlerle demir eksikliği gelişmiş ancak düzeltilmemiş gebelerde gebelik sırasında demir eksikliği anemisi gelişecektir.
Gebelik seyrinde demir eksikliğinin gelişmesi nasıl önlenebilir?
Depo demir düzeyi genellikle 500 mg olan kadınlarda bir gebelik sırasında 1000 mg demir harcanması nedeniyle gebelere yaklaşık 300 mg demir sülfat içeren ilaç desteği verilmelidir.
Gebelikte folik asitin önemi nedir?
Anne karnında bebekte hücre büyümesi için gerekli folik asit anneden temin edilir, o nedenle gebe kadında folik asit gereksinimi artmıştır.
Folik asit eksikliği bebeğin oluşumu sırasında nöral tüp ile ilişkili kusura (omurga kemik yapıda kapanma kusuru ve omuriliğin ve/veya beyinin dışarı fırlaması ve yarık damak) yol açmaktadır.
Nasıl tedbir alınması gerekir?

Gebeliğin planlandığı andan ya da gebeliğin erken döneminden itibaren folik asit (0.4 mg/gün) kullanılması önleyicidir. Ancak daha önceden nöral tüp ile ilişkili kusurlu bebeği olan anne adaylarının gebe kalmadan önce folik asit (4 mg/gün) kullanmaya başlaması gerekmektedir.
Gebelikte başka ne tür anemiler görülebilir?
Gebe olmayan kadınlarda görülebilen anemi ne’denleri gebelikte de anemi nedeni olabilir.
B12 vitamini eksikliği:
B12 vitamini alyuvarlar dahil tüm kan hücrelerinin yapımında gereklidir. B12 vitaminin emilmemesi durumu olan ya da hayvansal gıda yemeyen (süt, peynir, yumurta dahil) kişilerde B12 vitamini verilmesi gereklidir.
Hemolitik anemiler:
Alyuvarların parçalanması ile gelişen anemilere hemolitik anemiler denir.
îmmun hemolitik anemi:
Bağışıklık kusuru nedeni ile gelişen hemolitik anemilerdir. Vücudun kendi alyuvarına karşı ürettiği maddeler ile alyuvarların parçalanması durumudur. Bu durum rastlantısal gebelik sırasında ya da gebeliğin bizzat kışkırtması ile gelişmiş olabilir. Anemi belirtileri ile başvuran hastada ileri incelemeler ile tanınır. Acil müdahaleler (bağışıklığı yönlendirici serumlar, kan verilmesi, kortizon içeren ilaçlar verilmesi) gerektirebilir.

Normal Değerdeki Alyuvarlar

Anemik Değerdeki Alyuvarlar
Anjiyopatik hemolitik anemiler:
Damar içi edinsel ya da doğumsal ortaya çıkmış yapısal değişiklik’ ler, içinden akan kanın alyuvarlarını haraplayabilir. Bu yapısal değişiklik gebelik seyrinde sıklıkla damar içi pıhtı şeklinde belirir. Damar içi akarken pıhtıya takılan alyuvarların parçalanması hem anemiye yol açması hem de ciddi hastalıkların belirtisi olması nedeni ile önemlidir.
Anemi gebeliğin sonlanması ile geçer mi?
Bazı vakalarda gebeliğin sonlanmasıyla beraber anemi iyileşebilir ve müteakip gebeliklerde hastalık tekrar edebilir.
Gebelikte orak hücre anemili hastalarda ne gibi değişiklikler olur?
Gebelik öncesi iyi bir hazırlıkla böyle hastalar gebeliği iyi tolere edebilirler.
Orak hücreli anemili gebelerde ne zaman kan nakli yapılması gerekebilir?
Hb<6 gr/dl olursa
Oraklaşmanın artmasında
Gebelikle ilgili komplikasyon geliştiğinde
Orak hücre anemili hastalara başka ne tavsiye edilir?
Folik asit almaları tavsiye edilir.